میگرن یکی از شایع‌ترین انواع سردردهای مزمن است که زندگی روزمره میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بسیاری از بیماران پس از تجربه طولانی‌مدت سردردهای شدید، به این نتیجه رسیده‌اند که انتخاب‌های غذایی آن‌ها نقش مهمی در شدت، مدت و دفعات حملات دارد. به همین دلیل درمان میگرن با رژیم غذایی مناسب به یکی از روش‌های کاربردی و قابل اعتماد برای مدیریت علائم میگرن تبدیل شده است.
هرچند واکنش بدن افراد نسبت به مواد غذایی متفاوت است، اما بسیاری از خوراکی‌ها می‌توانند در کاهش یا افزایش سردردهای میگرنی نقش مستقیم داشته باشند. در این مقاله به صورت کامل بررسی می‌کنیم که برای درمان میگرن چه بخوریم و چه نخوریم تا با کمک اصلاح تغذیه، شدت سردردها را کم کنید.
زمان خواندن:
درمان میگرن با رژیم غذایی
درمان میگرن با رژیم غذایی یکی از موثرترین و کم عارضه‌ترین روش‌ها برای کنترل سردردهای مکرر است. بسیاری از بیماران گزارش می‌کنند که با تغییرات ساده در برنامه غذایی (مثل افزایش مصرف منیزیم، امگا۳ و کاهش غذاهای محرک) شدت و دفعات حملات میگرنی آن‌ها به طور قابل توجهی کاهش یافت. مواد غذایی مانند اسفناج، کلم پیچ، ماهی‌های چرب، آجیل‌ها و دانه کتان می‌توانند به آرام‌سازی سیستم عصبی، کاهش التهاب و تنظیم فعالیت نورون‌ها کمک کنند.
در مقابل، برخی خوراکی‌ها مانند پنیرهای کهنه، شکلات پرکاکائو، سوسیس و کالباس، مرکبات، آووکادوی رسیده و غذاهای حاوی افزودنی‌های شیمیایی ممکن است باعث تحریک سردرد شوند. شناخت محرک‌های فردی و تنظیم رژیم غذایی بر اساس واکنش بدن، مهم‌ترین قدم در مدیریت طولانی‌مدت میگرن است. تغییرات تغذیه‌ای در مدت کوتاهی اثر خود را نشان می‌دهند و می‌توانند همراه با درمان دارویی، روند کنترل میگرن را تقویت کنند.
مواد غذایی مفید برای درمان میگرن
بسیاری از متخصصان معتقدند که کمبود برخی ریزمغذی‌ها مانند منیزیم، اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین‌های گروه B می‌تواند باعث تحریک‌پذیری بیشتر نورون‌ها و شروع حملات میگرن شود. به همین دلیل، انتخاب هوشمندانه خوراکی‌ها و گنجاندن مواد غذایی ضد التهاب و تقویت‌کننده سیستم عصبی در برنامه روزانه، یکی از ساده‌ترین و موثرترین روش‌های مدیریتی برای بیماران میگرنی است.
در کنار پرهیز از خوراکی‌های محرک، افزایش مصرف غذاهایی مانند اسفناج، ماهی‌های چرب، بادام، زنجبیل، دانه کتان و سبزیجات برگ‌سبز می‌تواند به تثبیت قند خون، کاهش التهاب و بهبود عملکرد سلول‌های عصبی کمک کند.
1- خوراکی‌های سرشار از منیزیم
منیزیم یکی از مهم‌ترین مواد معدنی برای کنترل میگرن است. این ماده به کاهش تحریک‌پذیری نورون‌ها کمک می‌کند و در پیشگیری از بروز حمله موثر است
منابع غذایی مناسب عبارتند از:
- اسفناج (به صورت خام یا پخته)
- کلم پیچ و سایر سبزی‌های برگ تیره
- شلغم، خردل و کلم سبز
- بادام و بادام هندی
- آووکادو در حد متعادل
2- اسفناج؛ سبزی ایده‌آل برای کاهش سردرد
برای درمان میگرن با رژیم غذایی از اسفناج استفاده کنید. اسفناج سرشار از منیزیم و فیبر است و مصرف منظم آن می‌تواند به کاهش دفعات حمله کمک کند.
پیشنهاد مصرف سایر مواد غذایی با اسفناج عبارتند از:
- همراه تخم مرغ در صبحانه
- سالاد اسفناج خام برای ناهار
- اسفناج تفت داده با سیر برای شام
3- کلم پیچ و سبزیجات برگ تیره
این سبزیجات به دلیل داشتن مقدار قابل توجهی منیزیم، یکی از بهترین انتخاب‌ها برای بیماران میگرنی محسوب می‌شوند؛ زیرا منیزیم به آرام‌سازی سلول‌های عصبی و کاهش تحریک‌پذیری آن‌ها کمک می‌کند. شما می‌توانید این سبزیجات را به صورت خام در سالاد، به شکل پخته در سوپ و خوراک‌ها یا حتی به صورت تفت داده شده در کنار پاستا و غذاهای روزمره مصرف تا هم طعم غذا متنوع‌تر شود و هم اثرات مفید آن‌ها در کنترل سردردهای میگرنی را تجربه کنید.
4- آجیل‌ها؛ منبع عالی منیزیم و چربی مفید
بادام، بادام هندی و آجیل برزیلی می‌توانند به کاهش سردرد کمک کنند. به دلیل کالری بالا در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
5- آووکادو
آووکادو سالم و سرشار از چربی‌های مفید است؛ اما آووکادوی بیش از حد رسیده ممکن است محرک میگرن باشد. بهتر است در حد متعادل و به صورت تازه مصرف شود.
6- شکلات تلخ (در حد کنترل شده)
برای درمان میگرن با رژیم غذایی از شکلات تلخ به قدر کافی استفاده نمایید. شکلات تلخ به دلیل داشتن فلاوانول‌ها می‌تواند به کاهش فشار خون و بهبود جریان خون کمک کند و برای برخی مبتلایان به میگرن مفید باشد؛ اما از طرف دیگر به‌دلیل وجود کافئین و برخی ترکیبات محرک، در افراد حساس ممکن است موجب تشدید سردرد شود. به همین دلیل بهتر است مصرف آن با احتیاط و در حد کم انجام شود و افراد میگرنی واکنش بدن خود را نسبت به آن بررسی کنند.
7- ماهی‌های غنی از امگا 3
اسیدهای چرب امگا 3 در کاهش التهاب و شدت حملات میگرنی موثر هستند.
بهترین گزینه‌ها عبارتند از:
- سالمون
- ساردین
- شاه ماهی
- آنچوی
8- دانه کتان
دانه کتان آسیاب‌شده منبع عالی امگا 3 و منیزیم است و به کنترل قند خون و کاهش التهاب کمک می‌کند.
9- زنجبیل؛ درمان گیاهی موثر
برای درمان میگرن با رژیم غذایی از زنجبیل تلخ به قدر کافی استفاده کنید. زنجبیل می‌تواند شدت سردرد را کاهش دهد و برای برخی افراد به اندازه داروی سوماتریپتان عمل می‌کند.
روش مصرف عبارت است از:
- دمنوش زنجبیل
- افزودن به غذاها
مواد غذایی مضر برای میگرن
1- محصولات تهیه شده با مخمر
این نوع مواد، قند و کربوهیدرات بالایی دارند و ممکن است محرک سردرد باشند. موارد نمونه عبارتند از:
- کیک
- نان شیرین
- دونات
- شیرینی‌ها
2- پنیرهای حاوی تیرامین
تیرامین می‌تواند باعث بروز حمله میگرنی شود. پنیرهای مضر برای میگرن عبارتند از:
- چدار
- پارمزان
- فتا
- موزارلا
- سوئیسی
3- برخی سبزیجات، میوه‌ها و دانه‌ها
مواد غذایی زیر ممکن است محرک سردرد باشند:
- پیاز، نخود، لوبیا، ذرت، کلم ترش
- محصولات سویا
- مرکبات
- موز
- گوجه فرنگی
- زیتون
- آووکادوی رسیده
4- افزودنی‌های غذایی و مواد شیمیایی
برای برای درمان میگرن با رژیم غذایی از افزودنی‌ها پرهیز کنید. این دسته محرک اصلی حملات میگرنی هستند:
- مونوسدیم گلوتامات (MSG)
- نیتریت‌ها و نیترات‌ها در سوسیس و کالباس
- شیرین‌کننده مصنوعی آسپارتام
- سرکه و ترشی‌ها
درمان میگرن با طب سنتی
طب سنتی گیاهانی را برای آرام‌سازی سردرد معرفی می‌کند که عبارتند از:
- بابونه گاوی
- نعناع فلفلی
- رزماری
- زنجبیل
- اسطوخودوس
- سنبل‌الطیب
- ترب‌کوهی
- بذر گشنیز
نتیجه‌گیری
درمان میگرن با رژیم غذایی یکی از بهترین روش‌های طبیعی و قابل‌کنترل برای کاهش دفعات و شدت حملات میگرنی است. با حذف خوراکی‌های محرک و افزودن مواد مفید مانند سبزیجات برگ تیره، ماهی، آجیل و زنجبیل، بسیاری از بیماران بهبود قابل توجهی در علائم خود گزارش می‌کنند. البته هر فرد باید محرک‌های غذایی مخصوص به بدن خودش را بشناسد و رژیم خود را مطابق واکنش بدن شخصی‌سازی کند.
سوالات متداول
برای درمان میگرن چه بخوریم؟
مصرف غذاهای سرشار از منیزیم و امگا 3 مانند اسفناج، کلم پیچ، بادام، سالمون، دانه کتان و زنجبیل می‌تواند شدت سردرد را کاهش دهد.
چه خوراکی‌هایی میگرن را تشدید می‌کنند؟
پنیرهای حاوی تیرامین، مرکبات، سوسیس و کالباس، شکلات تلخ زیاد، غذاهای تخمیر شده، افزودنی‌ها، آسپارتام و محصولات حاوی مخمر.
آیا شکلات تلخ برای میگرن خوب است یا بد؟
بستگی به فرد دارد؛ در برخی افراد مفید و در برخی دیگر محرک حمله است. بهتر است مصرف آن محدود باشد.
آیا طب سنتی می‌تواند در درمان میگرن موثر باشد؟
بله، گیاهانی مانند زنجبیل، نعناع فلفلی، سنبل‌الطیب و اسطوخودوس می‌توانند در کاهش سردرد موثر باشند، اما بهتر است زیر نظر متخصص استفاده شوند.
